Bu yazıda 2 gündür oynadığım ve gördüğüm 1.4 Oak güncellemesi ve Death or Dishonor DLC ile gelen değişimlerden detayla, üzüntüyle ve memnuniyet ile bahsedeceğim.

İlk olarak forumda beni bilenler 1.4 Oak hakkındaki geliştirici günlüklerinde ne kadar hayıflandığımı ve HoI4′ ün geleceğine ne kadar karanlık baktığımı hatırlayacaklardır. Dualarım bu yeni sürüme olan bakış açımda yanılmam ve oyunun çağ atlaması yönündeydi. Öyle görünüyor ki kabul oldular.

İlk olarak 14 Ocak 2017 tarihindeki geliiştirici günlüğünde ismi geçen 1.4 Oak yaması tam 5 ay sonra 14 Haziran tarihinde ulaşılabilir oldu. Bu gerçekten uzun bir bekleyişti ve biz hoi4 oyuncuları olarak diğer Paradox oyunlarına nazaran daha az “geliştirme” almak tatsız bir kıskançlık yaratıyordu.

Hele ki stüdyonun Mart ayında resmen “yaptığımız bir şey yok, o yüzden geliştirici günlüğü de yok” demesi içten içe bende bir öfke yaratmıştı.

Gelelim 1.4 Oak sürümüne. Death or Dishonor paketinden evvel bu sürüm hakkında bir kaç cümle sarf etmek mantıklı olacaktır.

1.4. Oak ile artık haritada EU4 oynayanların 1.19 sürümünden beri bildiği haritadaki geçilemez bölgeler gelmiş durumda. Şüphesiz bazıları 1930’ların dünyasında geçilemeyecek yer mi kaldı demesi normal karşılanabilir. Fakat ordu boyutundaki kalabalık birimlerin Afrika Çölleri’nde heba olmasındansa, oyun da ki haritada yerleştirilmiş “geçilemez noktalar” çok daha akılcı bir yaklaşım olacaktır.

Nitekim Paradox da Kuzey Afrika’daki Sahra Çölü’nü ve Tibetler’de bulunan bazı yerleri “geçilemez bölge” olarak belirleyerek haritaya daha stratejik bir derinlik katarken, yapay zekayı da önemli ölçüde rahatlatmış gözüküyor. Tabi bu değişimlerin hepsi birebir olarak “No Mans Land” isimli modun aynısı olduğunu da belirtmeliyim.

1.4 Oak ile bilikte harita artık göze değil mantığa daha çok hitap ediyor. Dağlar, tepeler, bataklıklar, ovalar ve çöller artık haritada daha belirgin olarak duruyor. Böylelikle çatışmadayken istemsizce dağlara daha az saldırıyorsunuz. Zırhlılar ile daha az bataklık mevkileri tercih ediyorsunuz. Ovalar da daha az savunma mevzileri kuruyorsunuz.

Bir diğer 1.4 Oak değişimi ise tabi ki Yapay Zeka kısmında göze çarpıyor. Yapay zeka  çağ atlamış durumda ! Birkaç single ve multiplayer oyun atma fırsatı buldum. Bu oyunlar da gördüğüm değişim inanılmaz sert ve çarpıcı. Ben ilk defa Sovyetler Birliği oynarken İspanyol İç Savaşı’nda yapay zeka karşısında kuşatıldım ve imha edildim. Ya da ilk defa Barbarossa’ya girerken birliklerim “topaklanarak” cephenin bir yanında yoğunlaşıp diğer noktaları zayıf bırakmadı. İlk defa Japonlara karşı Çin sahillerinde direnirken Japon yapay zekası yan yana 4 kumsala çıkartma yaparak işini garantiye aldığını gördüm. Hoş hala çıktığı yere yapay zeka liman inşası yapamıyor ya! Ve ilk defa bu kadar çok mekanize basan bir Alman Yapay Zeka Ordusu gördüm, hem de 1942’de !

Bir diğer değişim ise “juggling” denen bir araştırma bonusunun birden fazla araştırmada kullanma “glitch” inin bitmiş olması. Artık özellikle mp lerde bir tane endüstri %50 araştırma bonusu alan tüm ağacı bu bonus ile araştıramıyor.

Gelelim en büyük 1.4 Oak değişimine; hava savaşları!

HoI4’teki en büyük problemlerden biri “uçakları his etmekti” ki bu versiyon ile bu durum biraz ortadan kalkıyor. Artık uçaklar daha göze hitap eden bir haritada somut olarak görülebiliyorlar. Hava filolalarına artık isim verebiliyor ve onların menzillerini bulundukları hava alanlarına göre haritada görebiliyorsunuz. Artık görevde olmayan uçaklar pistlerde yada hangarlarda daha yerde iken stratejik bombardıman ile yok olabiliyor.

RADAR’lar artık haritada daha göze hitap eden bir biçimde görülebiliyor. Fakat bence en büyük sıkıntı olan hava istatistilk ekranı olduğu gibi duruyor ki çoğu kişi için bu ekran bir şey ifade etmiyordu. Neyse ki o da biraz nasibini almış ve düzgün çalışıyor. Hava savaşı ekranı ise tıpkı kara savaşı gibi çalışıyor. Artık kaç uçağın gidip kaç uçağın geri geldiğini görebiliyorsunuz kabaca.

Son olarak küçük değişimler de ise artık yeni bir ticari sekmemiz var! Ticari operasyonlar yine aynı işliyor, sadece kozmetik bir değişim söz konusu. Bana göre eskisi daha başarılıydı fakat hücre tasarımından tablo tasarımına geçmeleri artık insanların daha hızlı veri okumalarına sağlayabilir. Neyse ki buna da hemen alışabildim. Bir diğer değişim ise “Savaş Skorları Ekranın da” . Artık Bu ekran da iki tarafın kayıpları insan gücü olarak olarak gözükürken, DoD DLC sahipleri ayrıca düşmanın ne kadar insan gücünün kaldığını ve sanayisini de görebiliyor. Paradox’un bu kadar ufak bir farkı bile DLC’ye taşıması biraz terbiyesizlik olmuş.

Bunlar dışında kozmetik değişimler de var , örneğin artık “mp38” gibi otomatik tüfek ile donatılmış piyadeler haritadaki 3D modellemesinde bile otomatik silaha sahip olarak gözüküyor. Ayrıca farklı bir animasyon ile ateş ediyor görünümüne sahip. 2 boyutlu kozmetikler genel olarak tank şasesi kullanan araçlarda ve support ekipmanlarında gözüme çarptı.

Gelelim Death or Dishonor’a

DoD paketi ile ilk olarak artık ezbere bildiğimiz gibi Romanya, Çekoslavakya, Macaristan ve Yugoslavya’ya kendi odak ağaçları ya da diğer bir deyişle “event kader seçimleri” ekleniyor. Romanya ve ÇekoSlovakya ile birer single hızlıca oynadım. Yugoslavya ve Macaristan’ı ise oynayan oyuncuları multiplayerlarda mercek altında takip ettim. Artık şımarık bir kral ile Romanya oyuncularının başı belada. Yada Çekoslavakya ile alternatif ve daha “onurlu” bir tarih yazabilirsiniz. Macaristan ile eski görkemli ama “macar” olmayan İmparatorluk günlerini tekrar kurabilir ve bu yüce imparatorluğu restore edebilirsiniz. Yugoslavya ise araların da ki en kırılgan olanı, odak ağacının özeti “Ya sakalı, ya kolunu keseceksin” üzerine. Yine de Çekler ile son adam kadar direnmek ya da Romanya’nın sosyete partilerindeki şampanyalar ile uğraşmak her oyuncunun ilgisini çekemeyebilir.

Gelelim en beğendiğim DoD özelliği olan lisanslamaya. Artık ülkelere belli sivil fabrika “ücreti” vererek yabancı ekipmanlar üretebiliyorsunuz. Türkiye ile Tiger Tankını lisans altında üretmek yada İsveç ile Japon uçak gemisi tasarımları üretmek harika bir olay. Lisanslama artık ülkeler için bir gelir kapısı olduğu gibi bir amaç haline bile gelebiliyor. Örneğin Kanada ile multiplayer oynarken zamanından 18 ay evvel araştırdığım bir topçuyu 3 farklı ülkeye toplamda 12 sivil fabrikaya pazarladım ki bu Kanada için müthiş bir rakam! Ya da Çin ile oynarken Sovyet uçaklarını lisans altında üreterek Japon İmparatorluğu’nu göklerden silebildim. Bunlar gerçekten daha önce sahip olmadığım alternatif oynayışların eseri. Çok daha derin bir oynanış lisanslama ile gerçekleşebilmekte. Artık oyuncular arasında lisanslama sayesinde daha ciddi bir takım oyunu var.

Takım oyunu demiş iken buna da bir paragraf adamak isterim. Paradox daha oyunun ilk versiyonunda bile kullanıma sunduğu “Expeditiory Forces” ile başka ülkelerin tümenlerini kullandırma yada kullanma özelliğini oyuna dahil etmişti. Together for Victory paketi ile “land-lease” programı ile kimin neye ihtiyacı olduğu artık daha belirgindi ve “land lease” isteğini siz talep edebiliyordunuz. Bu özellikle multiplayerdaki kordinasyonu tavana çıkaran ufak bir özellikti. Şimdi ise lisanslayarak takım oyununu düşmana karşı bir üst seviyeden verebiliyorsunuz. Yeni Zelanda gibi 7 araştırma slotuna sahip olan bir ülke dünyaya silah satabiliyor. Almanya hiç sahip olamayacağı uçak gemisi yada ağır savaş gemileri tasarım ve birikimlerini Japonlardan satın alabiliyor. Zavallı geri kalmış Çin batılılardan lisans ile yeni ekipman temin edebiliyor.

Peki bu sistem nasıl işliyor?

Basitçe diplomasi arayüzünde ülkelerden lisans isteyebiliyorsunuz. İlk ve basit ürünler 1 sivil fabrika fiyat isterken, ürünler karmaşıklaştıkça ve yükseldikçe bu rakamın 24’e bile çıktığını gördüm (Japonlardan Yamato Savaş Gemisini lisansladım 24 fabrikaya). Fakat lisanslanan ürün %20 daha düşük bir verim ile üretiliyor bununda altını çizmeliyim. Yine de sahip olduğunuz lisansın araştırma ağacındaki eşdeğeri için de %20 araştırma bonusu kazanıyorsunuz.

Ekipman dönüştürmek ise ciddiye almadığım bir özellik iken ne kadar kullanışlı olduğunu farkettim. Örneğin eskiden BF109E model üretirken hava tecrübe puanlarınızı kullanarak bu aracı modifiye ediyordunuz. Bu yeni modifiyeli model olan BF109F modelini üretime soktuğunuz da eski E modeller ölene kadar stoklarda kalmaya devam ediyordu. Şimdi ise bu eski modelleri “çok büyük bir hızla” dönüştürerek modernize edebiliyoruz. Artık cepheden T34 tanklarını toplayıp hızla T34-85 modellerine evirebiliyoruz. Çok kullanışlı bir özellik fakat eksik. Gemileri de sonradan modifiye etme ve güçlendirme olmalıydı.

Denizler için bu DLC ve 1.4 Oak sürümünde değişen tek nokta ise deniz haritasındaki değişimler. Hava kuvvetlerinin daha göze hitap eden renkleri denizlere de gelmiş durumda. Artık deniz savaşları daha anlaşılabilir  olarak harita da gözükmekte. Son olarak eskiden karadan kalkan uçakların etkisi çok zayıftı deniz savaşlarına. Örneğin 300 torpido uçağını İngiliz Kanalına sevk ettiğiniz vakit sadece 8-9 tanesi deniz savaşına katılıyordu. Şimdi ise 300’ü de savaşa katılıyor ve muazzam güçlü bir biçimde gemi avlayabiliyorlar. Uçaklar o kadar güçlü ki Donanmalar birkaç ayda imha olabiliyor, uçaksavar gücü gemiler için hiç olmadığı kadar önemli. Hava üstünlüğü olmayan denizler ise sadece bir ölüm kapanı.

Toparlar isek 1.4 Oak ve Death or Dishonor Hearts of Iron 4’e nefes aldırdı. Oynanış derinleşti, ülkeler arası işbirliği arttı, yapay zeka bileğinizi masaya vurdu. Tam olarak hayal kırıklığı olmasını beklediğim bu sürüm benim gönlümü almayı başardı.

Yazar: Ali Alper Duman

Yayın Direktörü @ Strategyturk